Słowo rak pochodzi z łaciny i oznacza „wojnę”
W przeciwieństwie do normalnych komórek, które rosną, dzielą się i umierają, kiedy powinny, rak zaczyna się, kiedy zmiany genetyczne powodują, że komórka staje się niekontrolowana.
Komórki te tworzą guzy (powiedzmy: TOO-mers). Rosnąc, guzy mogą zniszczyć zdrową tkankę wokół siebie i sprawić, że ludzie będą bardzo chorzy.
Co to jest rak?
Rak to grupa chorób, które powstają, gdy komórki rosną i dzielą się w sposób niekontrolowany. Może to powodować powstawanie guzów, czyli grudek komórek nowotworowych, które mogą najeżdżać i uszkadzać zdrowe tkanki.
Gdy normalne komórki dzielą się, postępują zgodnie z serią instrukcji w kodzie genetycznym komórki. Instrukcje te mówią komórce, kiedy ma się dzielić, a kiedy umrzeć (proces zwany apoptozą).
Jeśli instrukcje te zostaną zmienione, komórki mogą zacząć rosnąć poza kontrolą i tworzyć guzy. Guzy mogą być łagodne (nienowotworowe) lub złośliwe (nowotworowe).
Głośliwe guzy pozostają w pierwotnym miejscu i nie rozprzestrzeniają się na inne części ciała. Nowotwory złośliwe mogą rosnąć bardzo szybko i mogą rozprzestrzeniać się na inne organy, powodując nowy typ nowotworu zwany przerzutami. Wtedy rak zaczyna atakować inne części ciała, często powodując śmierć.
Jakie są objawy raka?
Objawy raka mogą być trudne do zidentyfikowania, ponieważ są podobne do objawów innych chorób. Ważne jest jednak, abyś zwrócił się do lekarza, jeśli doświadczasz jakichkolwiek objawów, które nie są dla ciebie normalne.
Zmęczenie i ekstremalne zmęczenie bez żadnego wyjaśnienia może być oznaką raka, zwłaszcza białaczki. Jest to również objaw niektórych nowotworów okrężnicy i żołądka.
Inne oznaki raka to gorączka, która pojawia się nagle. Jeśli gorączka utrzymuje się przez kilka dni lub pojawia się w nocy, powinieneś poddać się badaniom, aby dowiedzieć się, co jest nie tak.
Krew w moczu może być objawem nowotworów pęcherza lub nerek. Może być widoczna gołym okiem lub może pojawić się w badaniu moczu (krwiomocz mikroskopowy).
Inne objawy raka mogą obejmować zmianę nawyków jelitowych, krew w stolcu lub trudności w przełykaniu pokarmów stałych. Mogą to być objawy różnych rodzajów raka, w tym raka odbytnicy, jelita grubego i piersi.
Jak rozpoznaje się raka?
Raka rozpoznaje się poprzez serię badań. Często lekarze zaczynają od pytania o historię choroby i historię choroby w rodzinie, przeprowadzają badanie fizyczne i wykonują testy laboratoryjne, które mierzą substancje we krwi.
Jeśli te testy wykażą nieprawidłowości, możesz poddać się dalszym badaniom, takim jak biopsja. Biopsja polega na pobraniu małej próbki tkanki z podejrzanego miejsca, która zostanie zbadana pod mikroskopem.
Podczas biopsji stosuje się leki zwane środkami uspokajającymi lub znieczulającymi, które utrzymują Cię w miejscu i zapobiegają odczuwaniu bólu. Procedura ta pozwala lekarzowi zbadać próbkę guza pod kątem oznak raka.
Po postawieniu diagnozy, Ty i Twój dostawca usług medycznych możecie użyć systemów klasyfikacji nowotworów, aby określić, jak rozległy jest guz pod względem jego lokalizacji, rozmiaru, wzrostu do pobliskich struktur i rozprzestrzeniania się do innych części ciała (przerzuty). Najczęściej stosowanym systemem klasyfikacji jest model TNM (T, N, M).
Jakie są metody leczenia raka?
Istnieje kilka różnych rodzajów leczenia raka, z których każdy ma swoje zalety. Najlepsze leczenie dla Ciebie zależy od rodzaju raka, stadium choroby, wieku i stanu zdrowia.
Jednym z najczęstszych sposobów leczenia raka jest chemioterapia, która wykorzystuje leki do zabicia lub spowolnienia wzrostu komórek rakowych. Może być podawana doustnie lub do naczynia krwionośnego (kroplówka).
Innym sposobem leczenia raka jest radioterapia, która wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, cząsteczki lub nasiona radioaktywne do zabijania komórek rakowych. Może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z operacją lub innymi metodami leczenia.
Inne metody leczenia raka obejmują terapię hormonalną i terapię lekami celowanymi. Terapie te mają na celu wspomóc naturalne mechanizmy obronne organizmu w walce z rakiem poprzez zwalczanie określonych nieprawidłowości w komórkach nowotworowych.
